હાલમાં જ વિશ્વ વિખ્યાત એથિકલ હેકર અંકિત ફડિયાને ઈન્ટરવ્યૂ માટે રૂબરૂ મળ્યો. બસ, આ દરમ્યાન જ તેમની પાસેથી જાણી હેકર્સ અને ક્રેકર્સ વિશેની અવનવી વાતો. એટલે જ સાયબર આતંકના ભયાનક ચહેરા વિશે લખવાનું મન થયું. આમાંની ઘણી માહિતીઓ અંકિતે મારી સાથે શેર કરી છે જે ઘણી જાણવાલાયક છે.
ઈન્ટરનેટથી શોધ થઈ ત્યારથી તેના દુશ્મન હેકર્સે હેકિંગ દ્વારા દુનિયા પર ખતરો પેદા કરી દીધો છે. જ્યારે છેલ્લાં ચાર-પાંચ વર્ષથી ભારતમાં ઈન્ટરનેટની એક્ટિવિટીએ વેગ પકડતાં હવે આ હેકર્સની નજર ભારત ઉપર મંડાણી છે. ત્યારે હેકિંગ વિશે અવનવી વાતો જાણી તેને રોકવું તેમ જ તેનાથી સુરક્ષિત રહેવું એ આપણી નૈતિક તેમ જ સાયબર જવાબદારી બને છે.
વિશ્વ ઉપર આજે આતંકવાદીઓનો ખતરો મંડરાઈ રહ્યો છે ત્યારે આ ઈ-યુગમાં સૌથી વધુ ભય ટેરરિસ્ટના લેટેસ્ટ અને મોડર્ન હથિયાર હેકિંગ (સાયબર એટેક)થી છે. યુદ્ધના મેદાનમાં દુશ્મનો અને આતંકવાદીઓને મ્હાત આપવામાં કદાચ ઈન્ડિયન આર્મીને કોઈ પડકારી શકે તેમ નથી. આર્મી તો બોર્ડર પર સજ્જ છે પરંતુ મોડર્ન આતંકવાદીઓથી બચવા માટે સાયબર સિક્યોરિટીથી ભારત સજ્જ છે? બસ, આ માટે જ ભારતને સાયબર એટેકથી બને તેટલું સુરક્ષિત કરવાનું નૈતિક બીડું ઝડપવાની જવાબદારી છે આપણી અને તેમાં પણ ખાસ કરીને ઈન્ટરનેટ પર રાજ કરનાર યંગિસ્તાનની.
આજના યંગિસ્તાનની એક અલગ દુનિયા છે. જેણે ફેસબુક, ઓરકુટ અને ટ્વિટર દ્વારા વર્ચ્યુઅલ અવતાર ધારણ કર્યો છે. તો બીજી બાજુ આખી દુનિયાની માહિતીનો ખજાનો તેમ જ બિઝનેસ જગતની વેબસાઈટ અને વ્યવહારો પણ ઓનલાઈન થયાં છે. બસ, આ જ કારણોસર સાયબર ક્રાઈમ અને ટેરરિસમનો ખતરો વધતો જાય છે. જ્યાં રિયલ લાઈફમાં આતંકવાદીઓ બંદૂક અને વિસ્ફોટકો દ્વારા આતંક ફેલાવે છે ત્યાં ઈન્ટરનેટ પર આ આતંકવાદીઓ હેકર્સનું રૃપ ધારણ કરી સાયબર એટેકનો મારો ચલાવે છે.
સાયબર સિક્યોરિટીના નિષ્ણાત અને એથિકલ હેકર મૂળ ગુજરાતી અંકિત ફડિયા જણાવે છે કે વધુ ને વધુ ર્સિવસ અને સમય ઓનલાઈન ગુજારવો તે અમુક હદ સુધી યોગ્ય છે. કારણકે રિયલ અને વર્ચ્યુઅલ લાઈફ બંનેમાં જો બેલેન્સ રાખવામાં ન આવે તો તેનાં પરિણામ ગંભીર આવી શકે છે. તેમ છતાં પણ ઓનલાઈન ઉપયોગ વધુ પડતો થતો હોય ત્યારે સાવચેતીના પગલાં પણ લેવાં એટલાં જ જરૃરી છે. તે જણાવે છે કે ૯૦ના દાયકાથી સાયબર આતંકે ખૂબ જોર પકડયું હતું. જ્યારે ભારત પર છેલ્લાં ચાર-પાંચ વર્ષથી ઈન્ટરનેટના દુશ્મનનોની નજર પડી છે. ત્યારે તે જણાવે છે કે આવામાં ચિંતા વધુ ઘેરી બને છે કારણકે ભારતની વેબસાઈટોમાં અન્ય વેબસાઈટ તો સિક્યોરિટી માટે સજાગ છે પરંતુ ભારત સરકારની મોટાભાગની વેબસાઈટ સિક્યોરિટીના નામે રામભરોસે છે.
જ્યારે બીજી બાજુ નેટર્વિંકગ સાઈટ્સ સિક્યોર નથી તેમ જ માહિતી લીક કરે છે આવાં ઘણાં આક્ષેપો ઈન્ટરનેટના મહાયુઝર લગાવતાં હોય છે. જેમાં એક ઘેટાંની સાથે બીજું ઘેટું પણ જોડાય તેમ આખી ઓનલાઈન કોમ્યુનિટી જોડાઈ જતી હોય છે. તાજેતરમાં જ, ૩૧ મે, ૨૦૧૦ને 'Quit Facebook Day' જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો જેમાં ફેસબુક પર આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો કે તે યુઝરની માહિતીની સિક્યોરિટી નથી રાખતું. પરંતુ જરા વિચાર કર્યો હોય તો, નેટર્વિંકગ સાઈટમાંથી માહિતી લીક થવાના ચાન્સ ત્યારે જ થાય છે જ્યારે તમે તમારી અંગત માહિતીઓને પણ આ સાઈટ પર મૂકતાં અચકાતા નથી. આજનો યુવાવર્ગ રિયલ લાઈફ કરતાં વર્ચ્યુઅલ લાઈફમાં વધારે એક્ટિવ બન્યો છે અને તેનું કારણ એ છે કે ઓનલાઈન લાઈફમાં તેઓ એનોનીમાઉસ (છુપાઈને) રીતે કામ કરી શકે છે તેમ જ ફેસ-ટુ-ફેસ સામાનાનો ફિયર રહેતો નથી. સિક્કાની બે બાજુની જેમ જ જેટલો ઈન્ટરનેટનો વધુ ઉપયોગ ફાયદાકારક બને છે તો તેટલું નુકસાનકારક પણ સાબિત થઈ શકે છે. ત્યારે સાયબર ટેરરિસમ વિશે વધુ જાણીને આ દિશામાં સજાગ થઈએ.
સાયબર ટેરરિસમ શું છે.
સાયબર ટેરરિસમ એ વિશાળ કમ્પ્યૂટર નેટવર્ક એટલે કે ઈન્ટરનેટ તેમ જ તેની સાથે જોડાયેલા પર્સનલ કમ્પ્યૂટરને તેમ જ તેમાંની માહિતીની ચોરી કરી દુરપયોગ કરી તેમ જ તેને કોઈ રીતે નુકસાન પહોંચાડી સમાજમાં આતંક ફેલાવવાની પ્રવૃત્તિ છે. સામાજિક, ર્ધાિમક, રાજકીય અને અન્ય કોઈ વર્તુળોને નુકસાન પહોંચાડવાના હેતુથી ઈન્ટરનેટની મદદથી કરવામાં આવતી ગુનાખોરી પ્રવૃત્તિ એ સાયબર આતંક છે. આ પ્રવૃત્તિ દ્વારા કેટલાંય લોકોને બ્લેકમેલ કરવાના કિસ્સા પણ પ્રકાશમાં આવ્યાં છે.
સાયબર ટેરરિસમથી કયા ખતરા છે
સાયબર આતંકવાદીઓ દેશની કોઈ પણ કમ્પ્યૂટર આધારિત સિસ્ટમને બ્રેક કરી શકે છે. જેમાં આતંકવાદીઓ ખાસ કરીને દેશની આર્મી, રાજકીય, બેંકિંગ અને વીજળીની સુવિધાને ખોરવવાની કોશિશ કરતાં હોય છે. સ્વીડનના એક હેકરે ફ્લોરિડાની ૯૧૧ ઈમરજન્સી સેવા પર એટેક કરી તેને જામ કરી દીધી હતી જેનાથી ઘણી હાલાકી ભોગવવી પડી હતી. હોલીવુડની જાણીતી અભિનેત્રી પેરિસ હિલ્ટનનો સેલફોન હેક કરીને તેમાંની ફોનબુકનું લિસ્ટ ઈન્ટરનેટ પર મૂકી દેવામાં આવ્યું હતું જેના પરિણામે તેના પરિચિત સભ્યોને પોતાના નંબર બદલવાની ફરજ પડી હતી. જ્યારે મિસ ન્યૂ જર્સી ૨૦૦૭ના પ્રાઈવેટ પાર્ટીના ફોટો અને વિડીયો હેક કરીને ઈન્ટરનેટ પર મૂકી દેવામાં આવ્યાં હતાં.
કોણ છે સાયબર ટેરરિસ્ટ?
અમેરિકાના મત મુજબ સૌથી મોટું આતંકવાદી ગ્રુપ અલ-કાયદા છે. જેણે સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૧ દરમ્યાન અમેરિકાના વર્લ્ડ ટ્રેડ સેન્ટર પર હુમલો કરી વિશ્વને હચમાચવી દીધું હતું. આ બાદ અમેરિકી ગુપ્તચર સંસ્થાઓએ અલ-કાયદાના ઈમેલ પર નજર રાખવાની શરૃ કરી હતી. અલ-કાયદાના ગુપ્ત ઈમેલને ઉકેલનાર જાણીતા એથિકલ હેકર અંકિત ફડિયા કહે છે કે આ ટેરરિસ્ટ ગ્રુપ પાસે અનુભવી તેમ જ સક્ષમ હેકર્સ છે. જેઓ પોતાના ગુપ્ત મેસેજ મોકલવા માટે 'સ્ટેગ્નોગ્રાફી' (ફોટોની અંદર મેસેજ) ટેકનિકનો ઉપયોગ કરતાં હોય છે. આ કેસને પોતાના કરિયરનો સૌથી ચેલેન્જીંગ કેસ માનતો અંકિત ફડિયા કહે છે કે આ જોતાં ભારત અને અમેરિકાની સાયબર સિક્યોરિટી વ્યવસ્થામાં આસમાન-જમીનનો તફાવત છે. કારણકે ક્રિમીનીલ્સને પકડવા માટે ક્રિમીનલ્સની જેમ વિચારવું પડે છે અને તે અમેરિકાના અધિકારીઓ વધુ સારી રીતે જાણે છે.
આ ઉપરાંત અમેરિકી અધિકારીઓ દ્વારા અફઘાનિસ્તાનમાંથી જપ્ત કરાયેલા કમ્પ્યૂટરમાંથી અમેરિકાની પાણી પુરવઠા, કોમ્યુનિકેશન, વીજળી સુવિધા તેમ જ અન્ય મહત્ત્વના પ્રોજેક્ટની માહિતીઓના ડેટા મળી આવ્યાં હતાં.
રિપોર્ટ અનુસાર વર્ષ ૨૦૦૨ની મધ્યમાં સૌથી વધુ સાયબર એટેક કરતાં દેશોમાં ૪૦% સાથે અમેરિકા પ્રથમ નંબરે છે. જ્યારે ત્યાર બાદ સાઉથ કોરિયા ૧૨.૮%, જર્મની, ૬.૭, ચીન ૬.૨% , ફ્રાન્સ ૪% અને ૨.૨% સાથે યુકે ૯મા ક્રમાંકે છે. જ્યારે ઈઝરાયેલ ઈન્ટરનેટ યુઝરના પ્રમાણમાં સાયબર એટેક કરવામાં સૌથી મોખરે છે.
World's Fantabulas Defacers (WFD) નામનું ગ્રુપ ભારતીય સાઈટોને નિશાન બનાવે છે. જ્યારે અન્ય એક પાકિસ્તાનનું ગ્રુપ Anti India Crew (AIC) ભારતીય સાઈટો પર વારંવાર હુમલા કરે છે. અંકિત ફડિયાના જણાવ્યા અનુસાર પાકિસ્તાનમાંથી રોજ ભારતની ૫૦-૬૦ વેબસાઈટ પર હેક કરવાની કોશિશ કરવામાં આવે છે.
જ્યારે પેલેસ્ટાઈન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે પણ શસ્ત્રોથી યુદ્ધ તો ચાલે જ છે પરંતુ ઈન્ટરનેટ વૉર પણ ચાલુ જ છે.
હેકર્સ આતંક કેવી રીતે ફેલાવે છે
આજે ઈન્ટરનેટ પર વધુને વધુ લોકો માહિતી મૂકતાં હોવાથી સાયબર આતંક ફેલાવવા હેકર્સને મોકળો રસ્તો મળી ગયો છે. હેકર્સ પ્રદેશ પ્રમાણે પોતાના ગ્રુપ્સ ચલાવતાં હોય છે. જેમાં તેઓ પોતાના દેશમાંથી અન્ય દેશના સર્વરને હેક કરી ત્યાંથી બીજા કોઈ દેશના સર્વર પર જઈ એટેક ચલાવે છે. આમ તેઓ સર્વર રાઉટિંગની સ્માર્ટ ટેકનિક ચલાવી સાયબર એટેક કરે છે. આતંકવાદીઓ સૌથી એડવાન્સ્ડ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરતાં હોય છે જેમાં VOIP (Voice Over Internet Protocol) ચેટિંગ, ઈમેજમાં છુપાયેલો મેસેજ (સ્ટેગ્નોગ્રાફી), એન્ક્રીપ્ટેડ પેન ડ્રાઈવ, વાયરસ તેમ જ માહિતીચોરી માટે ઈમેલ મોકલવા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતમાં સાયબર સિક્યોરિટીની સ્થિતિ
અંકિત ફડિયાના જણાવ્યા અનુસાર ભારતમાં સાયબર સિક્યોરિટીને લગતાં કાયદા ઘણાં સારાં છે પરંતુ તેને અમલ કરનારા પોલીસ અને અધિકારીઓમાં તાલીમનો અભાવ જણાય છે. લોકલ પોલીસ સ્ટેશન પર જઈને સાયબર ક્રાઈમનો ગુનો નોંધાવી જુઓ તો પોલીસના પ્રતિભાવ જોઈને જ ખ્યાલ આવી જશે. જ્યારે સૌથી વધારે ખતરો ભારતને સોશિયલ નેટર્વિંકગ સાઈટથી છે અને તેનું કારણ છે ભારતમાં સામાન્ય લોકોની સાથે સાથે સેલિબ્રિટીઓ પણ સાવચેતી વગર ફેસબુક, ઓરકુટ અને ટ્વિટર જેવી વેબસાઈટનો સૌથી વધુ ઉપયોગ કરી રહ્યાં છે. આ સાઈટથી વિડીયો, મેસેજ તેમ જ અન્ય લિંકની આપ-લે થાય છે જેનાથી વિડીયો ડાઉનલોડ કરતાંની સાથે તેના કોડેક પણ ડાઉનલોડ થાય છે. આ જોતાં રિપોર્ટના આધારે ભારતમાં લગભગ ૭૭,૦૦૦ અને દુનિયાભરમાં ૧,૮૮,૦૦૦ એથિકલ હેકર્સની જરૃરિયાત છે.
સામાન્ય યુઝરે સાયબર એટેકથી બચવા શું કરવું
૧. કમ્પ્યૂટરમાં એન્ટિવાયરસનો ઉપયોગ કરો પરંતુ તેને સાથે સાથે રેગ્યુલર અપડેટ પણ રાખો
૨. એન્ટિસ્પાયવેર રાખો તેમ જ તેને દર અઠવાડિયો અપડેટ કરતાં રહો
૩. ફાયરવોલનો ઉપયોગ કરો જેનાથી શંકાશીલ સાઈટને વિઝીટ કરતાં તમને અટકાવશે. ઝોન અલાર્મ (zonealram)નામનું ફાયરવોલ સૌથી શ્રેષ્ઠ ગણાય છે.
૪. તમારા દરેક એકાઉન્ટનો પાસવર્ડ અક્ષર અને આંકડાના કોમ્બિનેશનમાં રાખો તેમ જ કેપિટલ અને લોઅર કેસ એમ બંનેમાં પણ રાખો જેથી તમારો પાસવર્ડ સ્ટ્રોન્ગ બને.
૫. key scramblerનો ઉપયોગ કરો જેથી તમારા કમ્પ્યૂટરમાં કદાચ કી-લોગર (તમારા કમ્પ્યૂટરમાંથી સ્ક્રીન શોટ્સ તેમ જ ટાઈપ કરેલી દરેક માહિતી રેકોર્ડ કરે તેવું સોફ્ટ્વેર) નાંખ્યું હોય તો તે અક્ષરોને સ્ક્રેમ્બલ કરી નાંખે જેથી તે લોગમાં કેપ્ચર થતું નથી.
૬. વાઈ-ફાઈ નેટવર્ક પાસવર્ડ દ્વારા સુરક્ષિત છે કે નહીં તે ચકાસો.
No comments:
Post a Comment